Op staande voet ontslagen

Op staande voet ontslagen worden, houdt in dat de arbeidsovereenkomst per direct opgezegd wordt. Er wordt geen opzegtermijn toegepast en er wordt geen ontslagvergoeding uitgekeerd. Omdat de gevolgen van ontslag op staande voet ernstig zijn en er geen voorafgaande toestemming van UWV of rechter voor nodig is, stelt de wet en rechtspraak hier zeer strenge eisen aan.

Voorwaarden om op staande voet ontslagen te kunnen worden:

1. Er moet een zogenaamde dringende reden zijn. Dat zijn zodanig ernstige omstandigheden dat niet gevergd kan worden de arbeidsovereenkomst ook maar korte tijd voort te laten duren. Te denken valt aan diefstal (ook van kleine bedragen of niet dure artikelen), fraude, bedreiging, hardnekkige werkweigering, etc. Kritiek op functioneren of een arbeidsconflict zijn geen dringende reden.
2. Het ontslag moet onverwijld verleend worden. Dat wil zeggen dat maar weinig tijd mag zitten tussen het moment dat een tot ontslag bevoegde persoon op de hoogte raakte van de feiten voor ontslag en het daadwerkelijk overgaan tot ontslag. Er kan wel enig oponthoud plaatsvinden voor onderzoek en advies. Er moet dan steeds aangetoond kunnen worden dat zo snel mogelijk gehandeld is.
3. Als je op staande voet ontslagen wordt, dan moet de reden gelijktijdig medegedeeld worden. Een ontslag op staande voet op nader te noemen gronden, of zonder duidelijke uiteenzetting van de reden is dus niet geoorloofd. De mededeling van de reden vindt in de praktijk, om bewijsredenen, gewoonlijk plaats door de 'ontslagbrief'. Een vage beschrijving voldoet niet; het moet volledig duidelijk zijn wat verweten wordt.
4. Er moet rekening gehouden zijn met eventuele persoonlijke omstandigheden. Dit vereiste volgt uit de jurisprudentie van de Hoge Raad en leidt ertoe dat een belangenafweging gemaakt moet worden. Het ontslag op staande voet moet proportioneel zijn in de omstandigheden van het geval.

   
   Gevolgen als je geldig op staande voet ontslagen bent:

   1. Direct verlies van salaris: De arbeidsovereenkomst eindigt direct. Het recht op loon eindigt daarom per de ontslagdatum. De daarvoor gewerkte dagen moeten nog wel betaald worden. Daarna niet meer, dus ook niet tijdens een opzegtermijn.
   2. Verlies van WW-rechten: Als de arbeidsovereenkomst eindigt wegens een dringende reden, dan is sprake van verwijtbare werkloosheid. Een WW-uitkering kan om die reden afgewezen worden.
   3. Verlies van transitievergoeding: Er is geen ontslagvergoeding verschuldigd als je rechtsgeldig op staande voet ontslagen bent. Dus ook niet de wettelijke ontslagvergoeding die transitievergoeding genoemd wordt. Dit is vooral een nadeel bij een lang dienstverband.
   4. Carrièreschade: Het kan moeilijk zijn weer ander werk te vinden na ontslag op staande voet. Er mag, als de potentiële nieuwe werkgever bij een sollicitatiegesprek vraagt naar reden of wijze van beëindiging van het vorige dienstverband in beginsel niet gelogen worden. Wordt de waarheid verteld, dan worden de kansen om de nieuwe baan te krijgen daarentegen vaak bepaald niet groter.
   5. Soms wordt ook nog zogenaamde gefixeerde schadevergoeding gevorderd. Dat betekent dat een bedrag ter grootte van de opzegtermijn geëist, of zelfs (deels) verrekend wordt omdat een dringende reden is gegeven voor ontslag.
      
      

      Oplossingen na op staande voet ontslag:

      In de praktijk blijkt dat werknemers vaak te lichtzinnig op staande voet ontslagen worden. Een groot deel van deze ontslagen voldoet niet aan de strenge vereisten. Het is aan de werknemer om dit aan de kantonrechter voor te leggen. Hierbij kan gekozen worden om vernietiging te vragen van het ontslag. Dat houdt in dat de rechter bevestigt dat het niet geldig is en de arbeidsovereenkomst nog in stand is en het loon doorbetaald (en nabetaald) moet worden. Ook kan ervoor gekozen worden om in plaats van vernietiging schadevergoeding te vorderen. Als de rechter vaststelt dat de werknemer ten onrechte op staande voet ontslagen is, dan kunnen diverse vergoedingen toegekend en opgeteld worden:
      • Een bedrag gelijk aan het loon over de opzegtermijn;
      • De wettelijke ontslagvergoeding, oftewel de transitievergoeding;
      • Een aanvullende ontslagvergoeding omdat de werkgever ten onrechte ontslag verleende. Dat is de zogenaamde billijke vergoeding die in zo'n situatie standaard verschuldigd is. De hoogte hiervan kan flink uiteenlopen en daar is geen formule voor.
      • Een veroordeling in de kosten van de procedure.
        
        Meestal komt het in de praktijk in dit soort zaken niet aan op een gerechtelijke procedure. Er wordt vaak binnen een maand vanaf de oorspronkelijke ontslagdatum geschikt. Dat houdt in dat het ontslag ingetrokken wordt en dat in de plaats daarvan beëindigd wordt met wederzijds goedvinden met een vaststellingsovereenkomst. De inhoud van de vaststellingsovereenkomst moet de hiervoor genoemde negatieve gevolgen zoveel mogelijk teniet doen. Hoeveel haalbaar is hangt af van de omstandigheden van het geval.
        
        Wil je hulp na ontslag op staande voet  of een vraag stellen? Neem contact op en wij helpen je graag. Het eerste advies is altijd gratis en vrijblijvend.